Uwagi do nowych programów szkoleń na operatorów maszyn roboczych

         W związku z  wprowadzeniem nowych programów szkoleń na operatorów maszyn roboczych przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego (zwanym dalej IMBiGS) zgłosiliśmy następujące uwagi:  

1. Moduł M.BHP, nie jest zgodny z wytycznymi zawartymi w §23 przedmiotowego rozporządzenia Ministra Gospodarki z 20 września 2001 roku (Dz.U. nr 118, poz. 1263).

Uzasadnienie: w module ogólnym M.O-U wprowadzono temat bezpieczeństwo przy użytkowaniu i obsłudze silników spalinowych. W przedmiocie użytkowanie i obsługa maszyn roboczych uwzględniono zasady bezpieczeństwa przy pracach maszynami roboczymi. Ponadto w modułach specjalistycznych M.SI zawarto bezpieczeństwo przy eksploatacji danej maszyny oraz zasady bezpiecznej pracy zgodnie w § 23 obowiązującego rozporządzenia. Również elementy bhp  zaaplikowano do  zajęć praktycznych. Poza tym Kodeks Pracy i przepisy szczegółowe odnośnie bhp (Dz.U. z 2004r. nr 180, poz.1860) regulują w pełnym zakresie nałożony obowiązek szkoleń  w dziedzinie bhp. Zatem moduł M.BHP  w ilości, aż 8 godzin wydaje się być nieracjonalny.

2. Ilość godzin zajęć teoretycznych i praktycznych w programach kursów na operatorów pilarek mechanicznych do ścinki drzew oraz  przecinarek do nawierzchni dróg o napędzie spalinowym jest dysproporcjonalna.

Uzasadnienie: szkolenia na podobne urządzenia, zaliczane potocznie do „maszyn drobnych”,  których realizacja  pozostaje w gestii pracodawców są wykonywane w formie 8 godzinnego instruktażu. Zaproponowane programy zawierają niewspółmierną ilość godzin (36), nieadekwatną do zadań wykonywanych na stanowiskach operatorów ww. maszyn.

3. Zbyt rozbudowany  program modułu ogólnego M.U-O

Uzasadnienie: W module tym zawarto dwa podstawowe rozbudowane przedmioty: ogólna budowa układów napędowych stosowanych w maszynach roboczych oraz  użytkowanie i obsługa maszyn roboczych, gdzie liczby godzin odpowiednio 16 i 8 przypadające na każdy z nich są nadmierne. Zmiany nie są spójne z głównymi założeniami wyrażanymi przez Ministerstwo Rozwoju w procesie legislacyjnym przy pracach nad załącznikiem nr 1 do obowiązującego rozporządzenia.

 4. Brak określenia wymagań odnośnie frekwencji kursantów na zajęciach teoretycznych i praktycznych uczestniczących w realizacji procesu dydaktycznego,

Uzasadnienie: zapis jest niezbędny ze względu na zaliczanie kursów i dopuszczanie do sprawdzianów.

5. Niefunkcjonalny podział na instruktaż wstępny i stanowiskowy,

Uzasadnienie: podział na instruktaż wstępny i stanowiskowy jest mało praktyczny, ponieważ  omawiane zagadnienia są symbiotyczne.

6. Monopolistyczne zapisy dotyczące wykorzystywania  w procesie szkolenia  trenażerów.

Uzasadnienie: w celu równego traktowania wszystkich ośrodków, transparentności  i nie faworyzowania Instytutowego Ośrodka Szkolenia, który posiada symulator, uregulowanie powinno być bardziej czytelne. Najlepszym rozwiązaniem byłoby podejmowanie każdorazowo decyzji w tym zakresie przez Radę Programową, a nie Centrum Koordynacji Szkolenia Operatorów Maszyn IMBiGS.

7. Brak wskazania sposobu zaliczania zajęć w przypadku nabytych umiejętności oraz wiedzy praktycznej w zakładach pracy u pracodawcy.

Uzasadnienie: W myśl preferowanej w szkolnictwie zawodowym  obecnie zasady dualizmu czyli bezpośredniego łączenia teorii z praktyką celowe jest określenie sposobów zaliczania praktyki zdobywanej w zakładzie pracy u pracodawcy.

8. Niedoprecyzowanie w jakich innych dostępnych formach szkolenia można realizować zajęcia wchodzące  w skład procesu dydaktycznego, oraz jakie środki dydaktyczne należy stosować.

Uzasadnienie: brak zapisu wprowadzającego  nowoczesne formy w kształceniu dorosłych z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik w andragogice.

9. Zbyt wygórowane wymagania dla wykładowców zajęć teoretycznych i instruktorów.

Uzasadnienie: Niektóre osoby z branży,  mają ogromną wiedzę i wieloletnie doświadczenie, ale nie można ich zatrudnić ze względu na bariery ustanowione przez IMBiGS: wyższe wykształcenie techniczne dla wykładowców i uprawnienia najwyższej klasy dla instruktorów. Problem powinien być rozwiązany poprzez zmianę warunkującą klasę równorzędną do specjalności, a nie najwyższą tak, jak np. w wymaganiach dla instruktorów nauki jazdy.

10.  Brak wzmianki o bieżącej aktualizacji programów przez IMBiGS.

Uzasadnienie: w dobie komputeryzacji i bardzo dynamicznego rozwoju i szeroko pojętej elektroniki w produkowanych maszynach, programy powinny iść  w kierunku wprowadzania nowoczesnych technik nauczania przedmiotowego, wyrabiania umiejętności logicznego myślenia  przy obsłudze urządzeń sterujących oraz odpowiednich zachowań w przypadku awarii zintegrowanych systemów zabezpieczających wpływających bezpośrednio na bezpieczeństwo. Stąd celowa bieżąca aktualizacja programów szkoleń na operatorów, tym bardziej, że doświadczenia w tym zakresie są bardzo znamienne (programy nie były zmieniane przez IMBiGS od 16 lat).