Bronisław Kapcia „PROEKOLOGIA SYSTEMOWA W TRANSPORCIE”

  • Drukuj

Przez proekologię w transporcie rozumiemy minimalizowanie emisji szkodliwych spalin do środowiska naturalnego, natomiast przez proekologię systemową w transporcie rozumiemy dobór środków  transportu    i  maszyn budowlanych w taki sposób, aby emisja szkodliwych spalin do atmosfery przypadająca na realizowany obiekt budowlany była jak najmniejsza.

Wynika stąd, że aby ten cel osiągnąć należy realizować obiekty optymalne pod względem ciężaru /zużycia materiału konstrukcyjnego/, a więc należy jak najszybciej zrezygnować z dotychczasowego kryterium projektowania według kryterium minimum kosztów – co daje konstrukcję tanią, ale niestety cięższą. Spełnienie tego wymogu daje automatycznie poprawę ochrony środowiska naturalnego i jest działaniem proekologicznym już na szczeblu projektowania obiektów budowlanych.

Niezależnym działaniem proekologicznym w transporcie jest dobór maszyn według kryterium minimum emisji szkodliwych spalin do atmosfery. Można to potraktować jako odrębny system, niezależny, ale powiązany       z całością  za pomocą parametrów  /zmiennych dyskretnych/.

Funkcja celu dla takiego ujęcia ma postać:

a) dla obiektów realizowanych według kryterium minimum kosztów:

           Vkk(t) = Vkk(h) + Vkk(c) + Vkk(za) + Vkk(sb)                                                                     /1/

gdzie:         Vkk(t) –  całkowita objętość spalin emitowanych do atmosfery

                 Vkk(h) – objętość spalin pochodzących od transportu z hut

                 Vkk(c) – objętość spalin pochodzących od transportu z cementowni

                 Vkk(za) – objętość spalin pochodzących od transportu zabezpieczeń antykorozyjnych

                 Vkk(sb) – objętość spalin pochodzących od pracy sprzętu budowlanego

b) dla konstrukcji optymalnej /według kryterium minimum materiału/ analogicznie::

             Vmm(t) = Vmm(h) + Vmm(c) + Vmm(za) + Vmm(sb)                                                               /2/

Dla wersji b) emisja szkodliwych spalin jest niższa i zależy od stopnia oszczędności na materiale konstrukcyjnym dla budowanego obiektu budowlanego.

Przyjmijmy, że oszczędność materiału wynosi 15%, wtedy:

             Vmm(t) = 0,85 Vkk(h) + 0,85 Vkk(c) + 0,767 Vkk(za) + 0,85 Vkk(sb)                                    /3/

Ze wzoru /3/ wynika, że zastosowanie kryterium minimum materiału skutkuje wzrostem poziomu ochrony środowiska naturalnego.

Poziom emisji spalin można dodatkowo zmniejszyć zastępując dotychczas stosowane paliwa napędowe ogniwami wodorowymi i napędem elektrycznym, czy inną energią odnawialną. Poziom emisji ograniczy się tu jedynie do poziomu niezbędnego do wyprodukowania tych ekologicznych rodzajów napędu maszyn.